Rosalynn Carter, cựu Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ, là một nhân vật phi thường, người đã định hình lại vai trò của người bạn đời tổng thống và để lại một di sản sâu sắc cho xã hội. Bà không chỉ là người vợ tận tụy của Tổng thống Jimmy Carter mà còn là một nhà hoạt động xã hội kiên định, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần và nhân quyền. Cuộc đời bà là minh chứng cho lòng trắc ẩn, sự kiên cường và cam kết không ngừng nghỉ vì lợi ích cộng đồng, góp phần đáng kể vào sự tiến bộ xã hội và chính trị toàn cầu. Các nỗ lực của bà đã đặt nền móng cho nhiều chương trình hỗ trợ và nâng cao nhận thức về các vấn đề cấp bách, khẳng định vị thế của một đệ nhất phu nhân với tầm ảnh hưởng vượt thời gian.
Tiểu Sử và Tuổi Thơ: Nền Tảng Hình Thành Nhân Cách
Eleanor Rosalynn Smith chào đời vào ngày 18 tháng 8 năm 1927 tại Plains, Georgia, một thị trấn nhỏ ở miền Nam nước Mỹ. Bà là con cả trong số bốn người con của Wilburn Edgar Smith và Frances Allethea Murray. Cuộc sống ở Plains, một cộng đồng nông nghiệp nhỏ, đã in đậm dấu ấn lên tính cách và giá trị của Rosalynn. Bà sớm học được tầm quan trọng của sự chăm chỉ, tinh thần cộng đồng và lòng trắc ẩn từ gia đình mình.
Gốc gác và Thời niên thiếu tại Plains, Georgia
Thời thơ ấu của Rosalynn Smith không phải lúc nào cũng dễ dàng. Cha bà, một thợ máy và chủ cửa hàng tạp hóa, qua đời vì bệnh bạch cầu khi bà mới 13 tuổi. Biến cố này buộc Rosalynn phải trưởng thành sớm, gánh vác trách nhiệm chăm sóc các em và hỗ trợ mẹ. Bà đã làm việc trong cửa hàng của gia đình, học cách quản lý sổ sách và giao tiếp với khách hàng – những kỹ năng sau này đã phục vụ bà rất tốt trong vai trò một người đồng hành chính trị. Những năm tháng khó khăn này đã rèn giũa bà trở thành một người phụ nữ mạnh mẽ, độc lập và đầy quyết tâm. Bà theo học tại trường cao đẳng Georgia Southwestern, nơi bà thể hiện sự xuất sắc trong học tập và tinh thần lãnh đạo. Chính tại đây, bà đã gặp gỡ và bắt đầu mối quan hệ định mệnh với Jimmy Carter.
Gặp gỡ và tình yêu với Jimmy Carter
Rosalynn Smith đã quen biết gia đình Carter từ nhỏ, bởi Jimmy là bạn của em gái bà, Ruth. Tuy nhiên, mối quan hệ lãng mạn giữa họ chỉ thực sự bắt đầu khi Jimmy, lúc đó là một sĩ quan hải quân tài năng, trở về Plains sau khi tốt nghiệp Học viện Hải quân Hoa Kỳ. Rosalynn, một cô gái thông minh và duyên dáng, nhanh chóng thu hút sự chú ý của Jimmy. Tình yêu của họ nảy nở một cách tự nhiên và sâu sắc. Jimmy đã cầu hôn Rosalynn nhiều lần trước khi bà đồng ý. Cặp đôi kết hôn vào ngày 7 tháng 7 năm 1946. Từ đó, họ bắt đầu một cuộc hôn nhân kéo dài hơn 77 năm, trở thành một trong những câu chuyện tình yêu bền bỉ nhất trong lịch sử chính trị Hoa Kỳ. Rosalynn không chỉ là người vợ mà còn là cộng sự đắc lực, người bạn tâm giao và nguồn động viên vô bờ bến cho chồng mình trong suốt hành trình sự nghiệp đầy thử thách.
Hành Trình Đến Với Chính Trường và Vai Trò Đệ Nhất Phu Nhân
Cuộc đời của Rosalynn Carter gắn liền với sự nghiệp chính trị của chồng mình, Jimmy Carter. Từ một sĩ quan hải quân trở thành Tổng thống Hoa Kỳ, hành trình của Jimmy luôn có sự đồng hành và hỗ trợ không ngừng nghỉ từ Rosalynn. Bà không chỉ là một người vợ hậu phương mà còn là một đối tác chính trị sắc bén, một cố vấn đáng tin cậy.
Tham gia chiến dịch tranh cử của Jimmy Carter
Khi Jimmy Carter quyết định rời Hải quân để quay về Plains, Georgia, điều hành công việc kinh doanh đậu phộng của gia đình, Rosalynn đã là người đồng hành không thể thiếu. Bà nhanh chóng học hỏi các kỹ năng kinh doanh, quản lý tài chính và hỗ trợ chồng trong mọi mặt. Kinh nghiệm này đã tạo nền tảng vững chắc khi Jimmy bước vào con đường chính trị. Bà là một phần không thể tách rời trong các chiến dịch tranh cử của ông, từ việc tranh cử Thượng nghị sĩ bang Georgia, rồi Thống đốc, và đỉnh cao là Tổng thống Hoa Kỳ. Trong các chiến dịch này, Rosalynn không chỉ đứng sau hậu trường mà còn tích cực xuất hiện trước công chúng, phát biểu, vận động và gặp gỡ cử tri. Bà đã đi khắp các bang, thay mặt chồng trình bày quan điểm và tầm nhìn, với khả năng kết nối mạnh mẽ và sự thuyết phục tự nhiên. Khả năng nói chuyện trước công chúng và sự nhạy bén chính trị của bà đã đóng vai trò quan trọng trong thành công của Jimmy Carter. Bà được mệnh danh là “Iron Magnolia” (Bông mộc lan thép) vì sự kiên cường và phong thái thanh lịch của mình.
Ảnh hưởng tại Nhà Trắng: Vượt ra ngoài khuôn khổ truyền thống
Khi Jimmy Carter nhậm chức Tổng thống vào năm 1977, Rosalynn Carter đã định nghĩa lại vai trò của Đệ nhất phu nhân theo một cách chưa từng có. Bà không chỉ dừng lại ở các hoạt động mang tính nghi lễ truyền thống. Bà có văn phòng riêng tại Cánh Đông Nhà Trắng, tham gia các cuộc họp nội các, và thậm chí còn ngồi vào ghế của Phó Tổng thống Walter Mondale khi ông vắng mặt. Điều này thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối của Tổng thống Carter vào khả năng và tầm nhìn của vợ mình.
Rosalynn Carter không ngại tham gia vào các vấn đề chính sách, đặc biệt là những lĩnh vực mà bà quan tâm sâu sắc. Bà được biết đến là một cố vấn thân cận của Tổng thống, người mà ông luôn tìm đến để tham khảo ý kiến. Sự ảnh hưởng của bà không chỉ giới hạn trong nước mà còn vươn ra quốc tế. Bà đã thực hiện nhiều chuyến công du nước ngoài với tư cách là đại diện của Tổng thống, gặp gỡ các nguyên thủ quốc gia và thảo luận về các vấn đề quan trọng. Một trong những thành tựu đáng chú ý nhất của bà trong thời gian ở Nhà Trắng là việc trở thành Đệ nhất phu nhân thứ hai trong lịch sử ra làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ. Tại phiên điều trần này vào năm 1979, bà đã phát biểu về tầm quan trọng của việc cải cách hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần, một vấn đề mà bà đã dành cả đời để đấu tranh.
Rosalynn Carter mỉm cười, biểu tượng của sự kiên cường và lòng nhân ái
Đấu Tranh Cho Sức Khỏe Tâm Thần: Một Di Sản Bền Vững
Một trong những đóng góp nổi bật nhất của Rosalynn Carter là sự vận động không mệt mỏi cho sức khỏe tâm thần. Ngay cả trước khi trở thành Đệ nhất phu nhân, bà đã nhận thấy sự kỳ thị và thiếu hụt nguồn lực trầm trọng trong lĩnh vực này. Với vai trò của mình, bà đã đưa vấn đề sức khỏe tâm thần ra ánh sáng, phá vỡ những định kiến và thúc đẩy các chính sách cải thiện.
Vận động cải cách hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần
Rosalynn Carter đã trở thành chủ tịch danh dự của Ủy ban Tổng thống về Sức khỏe Tâm thần vào năm 1977. Ủy ban này được thành lập với mục tiêu khảo sát tình hình chăm sóc sức khỏe tâm thần trên toàn quốc và đưa ra các khuyến nghị cải cách. Bà đã dành hàng ngàn giờ để đi thăm các cơ sở điều trị, nói chuyện với bệnh nhân, gia đình và các chuyên gia, lắng nghe những câu chuyện và thu thập thông tin trực tiếp. Những chuyến đi này đã giúp bà hiểu rõ hơn về những thách thức và nhu cầu thực tế, từ đó xây dựng một báo cáo toàn diện và mạnh mẽ.
Báo cáo của Ủy ban đã dẫn đến việc ban hành Đạo luật Cải cách Sức khỏe Tâm thần năm 1980 (Mental Health Systems Act of 1980). Mặc dù đạo luật này sau đó bị bãi bỏ dưới chính quyền Reagan, những nỗ lực của Rosalynn đã đặt nền móng cho cuộc đối thoại quốc gia về sức khỏe tâm thần, giúp thay đổi cách nhìn nhận của công chúng và thúc đẩy các cải cách trong tương lai. Bà đã đấu tranh để sức khỏe tâm thần được coi trọng như sức khỏe thể chất, một quan điểm vẫn còn rất tiến bộ vào thời điểm đó và ngày càng được công nhận rộng rãi cho đến ngày nay.
Những đóng góp cụ thể và tác động lâu dài
Ngoài việc vận động lập pháp, Rosalynn Carter còn tham gia vào nhiều hoạt động thực tiễn để nâng cao nhận thức và cung cấp hỗ trợ. Bà đã tích cực tham gia các buổi nói chuyện, hội nghị và chương trình truyền hình để chia sẻ thông tin về sức khỏe tâm thần, khuyến khích mọi người tìm kiếm sự giúp đỡ và giảm bớt sự kỳ thị. Bà tin rằng giáo dục là chìa khóa để thay đổi thái độ xã hội.
Những nỗ lực của bà đã có tác động lâu dài, giúp bình thường hóa việc thảo luận về các vấn đề tâm lý và mở đường cho nhiều cải cách sau này. Ngày nay, Trung tâm Carter tiếp tục thực hiện sứ mệnh của bà thông qua Chương trình Sức khỏe Tâm thần, một trong những chương trình tiên phong và có ảnh hưởng nhất trên thế giới. Chương trình này tập trung vào việc xóa bỏ kỳ thị, thúc đẩy chính sách công hiệu quả và cải thiện việc tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần ở cả Hoa Kỳ và các quốc gia khác. Di sản của Rosalynn Carter trong lĩnh vực này là vô giá, đã chạm đến cuộc sống của hàng triệu người và tiếp tục truyền cảm hứng cho những thế hệ nhà vận động xã hội tương lai.
Hoạt Động Nhân Đạo Sau Nhiệm Kỳ Tổng Thống: Trung Tâm Carter
Sau khi rời Nhà Trắng vào năm 1981, Rosalynn và Jimmy Carter đã không nghỉ ngơi mà tiếp tục cống hiến cuộc đời mình cho các hoạt động nhân đạo và hòa bình. Họ cùng nhau thành lập Trung tâm Carter, một tổ chức phi lợi nhuận có tầm ảnh hưởng toàn cầu, tập trung vào việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân trên khắp thế giới.
Đồng sáng lập Trung tâm Carter và tầm nhìn toàn cầu
Trung tâm Carter được thành lập vào năm 1982 với tầm nhìn xây dựng hòa bình, đẩy lùi bệnh tật, và nuôi dưỡng hy vọng cho những người bị áp bức. Rosalynn Carter là một trong những người đồng sáng lập và là thành viên tích cực của Hội đồng Quản trị Trung tâm. Với vai trò này, bà tiếp tục mở rộng các hoạt động của mình ra phạm vi quốc tế, tập trung vào nhiều vấn đề quan trọng như dân chủ, nhân quyền, sức khỏe cộng đồng và giải quyết xung đột. Bà đã đi đến nhiều quốc gia để giám sát bầu cử, hỗ trợ các chương trình tiêm chủng, giáo dục về các bệnh nhiệt đới bị lãng quên và ủng hộ quyền của phụ nữ và trẻ em gái.
Sự tham gia của Rosalynn không chỉ dừng lại ở việc gây quỹ hay giám sát. Bà trực tiếp tham gia vào việc phát triển các chiến lược, xây dựng mạng lưới đối tác và thực hiện các sáng kiến trên thực địa. Khả năng kết nối con người và sự thấu hiểu văn hóa của bà là tài sản quý giá cho Trung tâm. Bà tin rằng mỗi cá nhân đều có thể tạo ra sự khác biệt, và Trung tâm Carter là một minh chứng sống động cho niềm tin đó, đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong việc xóa bỏ bệnh tật như Dracunculiasis (bệnh giun Guinea) và thúc đẩy hòa bình ở các khu vực xung đột.
Nỗ lực vì hòa bình, dân chủ và sức khỏe cộng đồng
Trong Trung tâm Carter, Rosalynn tiếp tục là một người ủng hộ mạnh mẽ cho sức khỏe tâm thần, duy trì Chương trình Sức khỏe Tâm thần mà bà đã khởi xướng. Ngoài ra, bà còn đóng vai trò quan trọng trong Chương trình Nông nghiệp và Phát triển Cộng đồng, giúp cải thiện an ninh lương thực và điều kiện sống cho người dân ở các nước đang phát triển. Bà cũng tích cực tham gia vào các nỗ lực xây dựng dân chủ và nhân quyền, cùng chồng giám sát hơn 113 cuộc bầu cử ở 39 quốc gia để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.
Cựu Đệ nhất phu nhân Rosalynn Carter trong những năm cuối đời, tiếp tục cống hiến
Các hoạt động của bà không chỉ mang lại viện trợ vật chất mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao. Bà đã chứng minh rằng ngay cả sau khi rời bỏ vị trí quyền lực, một cá nhân vẫn có thể tiếp tục tạo ra tác động tích cực và bền vững cho thế giới. Sự tận tâm của Rosalynn Carter đối với những người yếu thế, đặc biệt là những người mắc bệnh tâm thần, đã giúp thay đổi nhận thức và cải thiện cuộc sống cho hàng triệu người. Website tiengnoituoitre.com thường xuyên cập nhật những câu chuyện truyền cảm hứng như vậy.
Cuộc Sống Cá Nhân và Gia Đình: Hậu Phương Vững Chắc
Đằng sau những thành công vang dội trong sự nghiệp chính trị và hoạt động nhân đạo, Rosalynn Carter còn là một người vợ, người mẹ tận tâm, vun đắp một gia đình hạnh phúc và ổn định. Cuộc sống cá nhân của bà, đặc biệt là mối quan hệ với Jimmy Carter, là một câu chuyện về tình yêu, sự thấu hiểu và lòng trung thành.
Vai trò của gia đình trong cuộc đời bà
Gia đình luôn là nền tảng vững chắc trong cuộc đời của Rosalynn Carter. Bà và Jimmy có bốn người con: John William (Jack), James Earl III (Chip), Donnel Jeffrey (Jeff) và Amy Lynn. Với vai trò là một người mẹ, Rosalynn luôn khuyến khích các con theo đuổi đam mê và sống có trách nhiệm. Bà cũng là một người bà và người cụ yêu thương, luôn dành thời gian cho con cháu.
Ngay cả khi bận rộn với các hoạt động chính trị và nhân đạo, bà vẫn cố gắng duy trì sự gắn kết gia đình. Những giá trị về sự trung thực, lòng tốt và tinh thần phục vụ cộng đồng mà bà và Jimmy đã vun đắp đã được truyền lại cho các thế hệ sau. Gia đình Carter được biết đến với sự khiêm tốn và gần gũi, không bao giờ để quyền lực hay danh vọng làm lu mờ những giá trị cốt lõi. Rosalynn thường nói rằng gia đình là ưu tiên hàng đầu của bà, và sự hỗ trợ lẫn nhau trong gia đình là yếu tố then chốt giúp bà vượt qua mọi thách thức.
Mối quan hệ đặc biệt với Jimmy Carter
Mối quan hệ giữa Rosalynn và Jimmy Carter là một hình mẫu hiếm có về sự đồng hành và tình yêu bền chặt. Họ đã trải qua hơn bảy thập kỷ bên nhau, chứng kiến những thăng trầm của cuộc đời và sự nghiệp. Jimmy Carter từng miêu tả Rosalynn là người bạn thân nhất, người bạn đời không thể thiếu và là người có ảnh hưởng lớn nhất trong cuộc đời ông. Bà không chỉ là người vợ mà còn là đối tác bình đẳng, cùng nhau đưa ra các quyết định quan trọng, chia sẻ những thành công và đối mặt với những thất bại.
Họ thường xuyên làm việc cùng nhau trong Trung tâm Carter, chứng tỏ sự ăn ý và cam kết chung đối với các mục tiêu nhân đạo. Dù ở nhà hay trên trường quốc tế, họ luôn thể hiện sự tôn trọng và yêu thương lẫn nhau. Tình yêu của họ không chỉ là tình cảm cá nhân mà còn là nền tảng cho sự cống hiến không ngừng nghỉ của cả hai cho thế giới. Mối quan hệ này là một nguồn cảm hứng cho nhiều người, chứng minh rằng tình yêu đích thực có thể vượt qua mọi thử thách của thời gian và hoàn cảnh.
Jimmy và Rosalynn Carter, biểu tượng của tình yêu và sự đồng hành trong di sản
Những Khoảnh Khắc Cuối Đời và Lễ Tang
Vào những năm cuối đời, sức khỏe của Rosalynn Carter suy giảm dần, nhưng tinh thần và di sản của bà vẫn vẹn nguyên. Bà đã ra đi thanh thản, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè và những người đã được truyền cảm hứng bởi cuộc đời bà.
Bệnh tình và sự ra đi thanh thản
Tháng 5 năm 2023, Trung tâm Carter thông báo rằng Rosalynn Carter đã được chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ. Trong những tháng tiếp theo, sức khỏe của bà suy giảm đáng kể. Vào ngày 17 tháng 11 năm 2023, bà được chuyển sang chế độ chăm sóc cuối đời tại nhà riêng ở Plains, Georgia, nơi bà đã trải qua phần lớn cuộc đời mình. Chỉ hai ngày sau, vào ngày 19 tháng 11 năm 2023, Rosalynn Carter đã qua đời ở tuổi 96, bao quanh bởi những người thân yêu trong sự thanh thản.
Sự ra đi của bà là một mất mát lớn, nhưng đồng thời cũng là sự kết thúc của một cuộc đời trọn vẹn và đầy ý nghĩa. Trong những giây phút cuối cùng, bà đã ở bên người chồng yêu quý Jimmy Carter, người mà bà đã gắn bó gần tám thập kỷ. Sự hỗ trợ và tình yêu của gia đình là nguồn an ủi lớn nhất trong giai đoạn này.
Lễ tưởng niệm và vinh danh di sản
Lễ tưởng niệm Rosalynn Carter đã diễn ra với sự trang trọng và tình cảm sâu sắc, phản ánh tầm vóc và di sản của bà. Lễ tưởng niệm công khai đầu tiên được tổ chức tại Nhà thờ Tưởng niệm Glenn ở Atlanta, Georgia, vào ngày 28 tháng 11 năm 2023. Nhiều nhân vật quan trọng đã đến tham dự, bao gồm cựu Tổng thống Jimmy Carter, Tổng thống đương nhiệm Joe Biden, Đệ nhất phu nhân Jill Biden, cựu Tổng thống Bill Clinton và Hillary Clinton, cựu Tổng thống George W. Bush và Laura Bush, cùng các cựu Đệ nhất phu nhân khác như Michelle Obama và Melania Trump. Sự hiện diện của họ thể hiện sự tôn kính và ngưỡng mộ dành cho Rosalynn Carter từ khắp các phe phái chính trị.
Sau đó, một lễ tang riêng tư dành cho gia đình và bạn bè thân thiết đã được tổ chức tại Nhà thờ Maranatha Baptist ở Plains, Georgia, vào ngày 29 tháng 11 năm 2023. Đây là nơi mà Rosalynn và Jimmy Carter đã gắn bó trong nhiều thập kỷ. Bà được an táng tại khu vườn của gia đình Carter ở Plains, bên cạnh người chồng vĩ đại của mình. Những buổi lễ này không chỉ là lời từ biệt mà còn là dịp để vinh danh những đóng góp không mệt mỏi của bà cho đất nước và thế giới, khẳng định vị trí của bà như một trong những Đệ nhất phu nhân có ảnh hưởng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Rosalynn Carter tham gia một sự kiện cộng đồng, thể hiện cam kết vì sức khỏe tâm thần
Tầm Ảnh Hưởng và Di Sản Kế Thừa
Di sản của Rosalynn Carter không chỉ nằm ở những chính sách mà bà đã giúp định hình hay những tổ chức mà bà đã đồng sáng lập. Di sản của bà còn được thể hiện qua những ảnh hưởng sâu sắc đến cách nhìn nhận về vai trò của Đệ nhất phu nhân, và những bài học quý giá về lòng trắc ẩn, sự kiên định, và tinh thần phục vụ mà bà đã để lại.
Ảnh hưởng đến các Đệ nhất phu nhân sau này
Rosalynn Carter đã tạo ra một tiền lệ mới cho vai trò của Đệ nhất phu nhân. Bà không chỉ là một người bạn đời hỗ trợ mà còn là một đối tác chính trị năng động, một nhà hoạt động xã hội tiên phong. Bằng cách tham gia vào các cuộc họp nội các, làm chứng trước Quốc hội và thực hiện các chuyến công du ngoại giao, bà đã mở rộng phạm vi ảnh hưởng của vị trí này, chứng minh rằng Đệ nhất phu nhân có thể và nên có tiếng nói mạnh mẽ trong các vấn đề quốc gia và quốc tế.
Các Đệ nhất phu nhân sau này, như Hillary Clinton, Laura Bush, Michelle Obama và Jill Biden, đều đã theo bước chân của Rosalynn Carter theo cách riêng của họ, lựa chọn các dự án mà họ đam mê và sử dụng nền tảng của mình để tạo ra sự khác biệt. Ảnh hưởng của Rosalynn là một lời nhắc nhở rằng vai trò Đệ nhất phu nhân không chỉ là về nghi lễ mà còn là về khả năng lãnh đạo, sự cống hiến và tầm nhìn xa. Bà đã đặt ra một tiêu chuẩn cao, khuyến khích những người kế nhiệm sử dụng vị trí của mình để phục vụ công chúng một cách ý nghĩa.
Bài học về lòng trắc ẩn và sự kiên định
Quan trọng hơn cả, Rosalynn Carter để lại một di sản về lòng trắc ẩn không giới hạn và sự kiên định bền bỉ. Cuộc đời bà là minh chứng cho việc một người có thể vượt qua những khó khăn cá nhân để cống hiến cho những lý tưởng cao đẹp hơn. Đặc biệt, sự cam kết của bà đối với sức khỏe tâm thần, một lĩnh vực thường bị bỏ qua và kỳ thị, đã cho thấy khả năng nhìn nhận và đấu tranh cho những vấn đề mà ít người dám chạm đến. Bà đã dạy chúng ta rằng sự đồng cảm, lòng dũng cảm và niềm tin vào khả năng thay đổi là những công cụ mạnh mẽ nhất. Di sản của bà là một lời kêu gọi hành động cho tất cả chúng ta, khuyến khích mỗi người hãy sử dụng tiếng nói và hành động của mình để xây dựng một thế giới nhân ái, công bằng và khỏe mạnh hơn.
Rosalynn Carter là một biểu tượng của sức mạnh, sự duyên dáng và lòng nhân ái. Cuộc đời bà đã định hình lại khái niệm về quyền lực và ảnh hưởng, chứng minh rằng sự lãnh đạo thực sự đến từ trái tim và tinh thần phục vụ. Những đóng góp của bà sẽ tiếp tục được ghi nhớ và tôn vinh trong nhiều thế hệ.